قرص سی لاکس

یبوست: يبوست از شايع‌ترين مشکلات گوارشي است. بيش از يك هفتم جمعيت بالغين جهان از علايم يبوست مزمن شاكي هستند. هر ساله، يك درصد از مراجعات افراد به پزشكان به علت یبوست است که منجر به تحميل هزينه‌هاي گزاف بر نظام سلامت می‌گردد.

یبوست، در واقع خروج مدفوع به شکل سفت و خشک است. وقتی که سرعت عبور مواد دفعی در درون روده بزرگ کم می‌شود، جذب مایع از توده دفعی بیشتر شده و در نتیجه مدفوع خشک و سفت باقی می‌ماند. در یبوست معمولا دفع همراه با اعمال فشار و زور زیاد صورت می‌پذیرد. افراد مبتلا به یبوست معمولا بیماری خود را تا زمانی که به مشکلاتی نظیر هموروئید یا فیشر منجر نگردد، درمان نمی‌کنند.

شیوع يبوست در زنان 2 تا 3 برابر مردان است. یبوست با افزايش سن، سوء تغذيه و مصرف كم مايعات و مصرف داروها مرتبط است و عواملی همچون افسردگي، تحرک پایین و مصرف مخدرهاي اپيوييدي در بروز آن نقش دارند. يبوست و به ویژه نوع مزمن، مي‌تواند كيفيت زندگي بيمار را تحت تاثیر قرار دهد.

جهت پیشگیری و درمان یبوست، نوشیدن آب کافی، افزودن مواد غنی از فیبر به رژیم غذایی و حفظ فعالیت بدنی و انجام تمرینات منظم توصیه می‌شود. همچنین رعایت ساعات غذایی منظم، نادیده نگرفتن نیاز فوری به دفع، پرهیز از موقعیت‌های استرس زا و مدیریت استرس می‌تواند به پیشگیری از یبوست، کمک شایانی نماید.

درمان یبوست عمدتا با تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی، با هدف افزایش سرعت حرکت مدفوع در مسیر روده آغاز می‌شود. در صورت مفید نبودن این تغییرات، راهکار بعدی استفاده از فرآورده‌های طبیعی و یا داروها است.

قدمت گیاه سنا برای درمان یبوست به بیش از هزار سال پیش باز می‌گردد. سنا از زمان­های گذشته در بین اعراب به عنوان مسهلی قوی شهرت داشته و از آن جا به سایر نقاط جهان رسیده است. در منابع معتبر طب سنتی ایران از این گیاه دارویی به وفور یاد شده است. به عنوان نمونه پزشک نامور ایرانی، ابوعلی سینا، گیاه سنا را ضد نفخ و ضد یبوست دانسته است.

با توجه به سابقه استفاده از گیاه سنا، پژوهش‌‌های بسیاری به ارزیابی میزان اثربخشی و مکانیسم اثرگذاری این گیاه اختصاص یافته ‌است. بر این اساس، از سنا در تمام فارماکوپه‌ها به عنوان یک داروی رسمی مسهل نام برده شده‌است. سنا یک داروی بدون نسخه (OTC) مورد تایید FDA برای بزرگسالان و کودکان 2 سال و بالاتر است.

در ادامه سعی داریم با سی لاکس که از گیاه سنا تهیه شد‌ه‌است، بیشتر آشنا شویم.

سی لاکس چیست؟

سی لاکس یک داروی گیاهی مسهل و ملین است که توسط شرکت داروسازی دینه از‌ برگ سنا و رازیانه تهیه شده است.

اثرات درمانی قرص سی لاکس به ترکیبات آنتراکینونی سنا باز می‌گردد. به همین علت، هر قرص سی لاکس با این ترکیبات و به ویژه ماده موثره سنوزید Bاستاندارد شده است.‌ در هر قرص سی لاکس، 15 میلی گرم سنوزید B وجود دارد.

قرص سی لاکس برای چیست؟

قرص سی لاکس به عنوان یک مسهل موثر برای رفع یبوست‌های ناشی از ضعف اعمال روده بزرگ تهیه شده‌است.

همان طور که پیش از این گفته شد، خواص درمانی سی لاکس دینه به گلیکوزید‌‌های آنتراکینونی برگ سنا باز می‌گردد. این ترکیبات، توسط باکتری‌‌های روده بزرگ متابولیزه شده و تبدیل به متابولیت‌‌های فعال نظیر رئین ‌می‌شوند. این مواد فعال، با افزایش حرکات دودی روده و در نتیجه کاهش جذب مایعات به دلیل عبور سریع محتویات روده و همچنین افزایش ترشح کلرید فعال و مایعات در روده بزرگ، منجر به خروج راحت تر مدفوع می‌گردند.

جز دیگر فرمولاسیون سیلاکس اسانس رازیانه است. از آن جایی که در برخی افراد، مصرف فرآورده‌‌های سنا، ممکن است سبب درد شکمی و اسپاسم ‌گردد، جهت کاهش عوارض از اسانس رازیانه در قرص سی لاکس استفاده شده‌است.

قرص دینه برای یبوست

برای مشاهده بهترین اثربخشی فرآورده های حاوی سنا، مصرف روزانه 15 تا 30 میلی‌گرم سنوزید B توصیه می‌گردد. از آن جایی که هر قرص سی لاکس، حاوی 15 میلی گرم سنوزید B است، در صورت رعایت دستور مصرف پیشنهادی شرکت سازنده یعنی مصرف روزانه 1 تا 2 قرص، می‌توان از قرص دینه برای یبوست، انتظار اثربخشی داشت.

قرص سی لاکس برای لاغری

قرص سی لاکس برای لاغری طراحی نشده است و مورد مصرف آن در رفع یبوست است.

بر اساس منابع طب سنتي، گياه سنا براي درمان چاقي مورد استفاده قرار نمي‌گيرد و در اين منابع بر خاصيت مسهل بودن این گیاه تأكيد شده است. با این وجود با یک جستجوی ساده در اینترنت، به عباراتی نظیر قرص سی لاکس برای لاغری، عوارض قرص سی لاکس برای لاغری، نحوه مصرف قرص سی لاکس برای لاغری و … بر می‌خوریم. حتی در بعضي از منابع غربي، با این استدلال که آثار مسهلی گياه سنا و دفع بيشتر، باعث كاهش وزن مي‌شود، مواجه می‌شویم. در مطالعات محدودی نیز اثرات ضد چاقی سنا در مدل‌های حیوانی گزارش شده که با دقت بیشتر در می‌یابیم، عمدتا در این مطالعات از محصولی استفاده شده که حاوی چندین گیاه و یا جز موثره بود و نمی‌توان اثربخشی فرآورده را به سنا نسبت داد.

سیلاکس اثرات ملین و مسهل دارد. به همین علت اگر با مصرف آن احساس کاهش وزن داشته باشید، این کاهش وزن به از دست دادن آب و الکترولیت‌های بدن باز می‌گردد. مصرف سی لاکس کمک می‌کند تا آب بیشتری را در روده در اطراف مدفوع نگه دارد و موجب نرم شدن مدفوع و تسهیل عمل دفع شود. در برخی موارد نیز استفاده از سی لاکس به عنوان یک ملین محرک و مسهل قوی، باعث اسهال و خروج مدفوع کاملا آبکی می‌گردد. وقتی آب اضافی همراه با مدفوع دفع می‌شود، ممکن است فرد کاهش وزن را تجربه کند؛ اما با این حال این اثر موقتی بوده و با مصرف مجدد آب، وزن از دست رفته باز می‌گردد.

بر همین اساس، استفاده از قرص سی لاکس برای لاغری و یا مصرف سایر ملین‌ها برای چاقی، از نظر علمی تایید نشده است. به طوری که انجمن ملی اختلالات خوردن آمریکا (NEDA)، استفاده از ملین‌ها برای لاغری را سوء مصرف ملین دانسته که می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد.

عوارض قرص سی لاکس برای لاغری، بیش از فواید آن است؛ چرا که عمدتا محصولات و مکمل‌های لاغری برای مصرف طولانی مدت تر طراحی شده اند، اما سیلاکس مناسب مصرف کوتاه مدت حداکثر 2 هفته ای است.

ملین‌هایی مثل سی لاکس، چربی بدن را کاهش نمی‌دهند و در طولانی مدت موجب کاهش وزن نخواهند شد. مصرف سی لاکس حتی در دوزهای بالا تاثیری در چربی‌سوزی و یا سرکوب اشتهای کاذب ندارد. گاهی افراد با تغییر در نحوه مصرف قرص سی لاکس برای لاغری و یا تغییر در زمان مصرف قرص سی لاکس برای لاغری، سعی در استفاده از این محصول برای کاهش وزن دارند که این مورد با شواهد علمی تایید نشده است.

قرص سی لاکس برای بواسیر

بیماری بواسیر یا هموروئید به تورم و گشاد شدن بیش از حد شبکه‌های وریدی ناحیه مقعد گفته می‌شود که موجب درد و ناراحتی در ناحیه مقعد می‌گردد. بواسیر در اثر عوامل مختلفی همچون یبوست شدید، نشستن بیش از حد در توالت، فشار زیاد برای خروج مدفوع و… به وجود می‌آید.

از آن جایی که بواسیر معمولا در پی یبوست شدید به وجود می‌آید، ملین‌هایی نظیر سی لاکس می‌توانند با دستیابی به حرکات منظم روده، به کاهش احتمال ابتلا به بواسیر کمک کنند. در فارماکوپه گیاهی ایران به کاربرد سنتی فرآورده های حاوی سنا در بواسیر اشاره شده است.

لازم به ذکر است چنانچه از یبوست مزمن رنج می‌برید و علیرغم تغییر سبک زندگی و اصلاح عادات غذایی، مشکلتان برطرف نشده است، با پزشک مشورت نمایید؛ تا با تجویز دارو و یا استفاده از ملین‌هایی که برای مصرف طولانی مدت، ایمنی بیشتری داشته باشند، از فشار زیاد به ناحیه رکتوم و بواسیر جلوگیری شود.

قرص سی لاکس چند ساعت بعد اثر می کند؟

سی لاکس معمولا 8 تا 12 ساعت پس از مصرف، شروع به اثربخشی می‌نماید. این زمان، برای رسیدن مواد موثره آنتراکینونی به روده بزرگ و تبدیل به ترکیبات فعال نظیر رئین و ایجاد اثرات ملینی قرص دینه لازم است.

طریقه مصرف قرص سی لاکس برای یبوست

طریقه مصرف قرص سی لاکس برای یبوست به عنوان قرص ملین گیاهی به شرح زیر است.

بزرگسالان و کودکان 12 سال به بالا، روزانه 1 تا 2 قرص‌ سیلاکس و کودکان 10 تا 12 ساله، نصف دوز بزرگسالان مصرف کنند. در سنین پایین تر، می‌توانید به جای قرص سی لاکس از شربت سی لاکس دینه استفاده نمایید.

نحوه مصرف قرص سی لاکس در سالمندان، در ابتدای مصرف با نصف دوز معمول و به تدریج دوز مصرفی را افزایش دهید.

نحوه مصرف قرص سی لاکس به عنوان قرص مسهل گیاهی، به طریق زیر است:

2 تا 3 عدد قرص سی لاکس را با هم و به همراه یک یا دو لیوان آب، قبل از خواب، میل کنید.

قرص سی لاکس قبل یا بعد از غذا

قرص سی لاکس قبل یا بعد از غذا، می‌تواند مصرف شود. اما معمولا، سیلاکس بعد از غذا و قبل از رفتن به رختخواب با یک لیوان آب استفاده می‌گردد. اما اگر مایلید سی لاکس را قبل از غذا میل کنید، محدودیت خاصی در این زمینه ذکر نشده است.

زمان مصرف قرص سی لاکس

بهتر است سی لاکس را پیش از خواب مصرف نمایید.

تا کی سی لاکس را مصرف کنم؟

سی لاکس برای استفاده کوتاه مدت طراحی شده است. مصرف این فرآورده تا یک هفته ایمن و فاقد عارضه‌ی جدی است و استفاده بیش از دو هفته، توصیه نمی‌شود. زیرا مصرف طولانی مدت فرآورده‌های حاوی سنا، پاسخ روده بزرگ را به سنوزیدها کاهش داده و باعث تضعیف عضلات کولون و افزایش دوز اثربخشی دارو و بروز عوارض مربوط به آن می‌گردد.

عوارض قرص سی لاکس چیست؟

عوارض قرص سی لاکس، عمدتا در مصرف دوزهای معمول، در اکثر افراد مشاهده نمی‌گردد. اما در برخی افراد حساس، مصرف فرآورده‌‌های سنا، ممکن است سبب درد شکمی و اسپاسم ‌گردد که شرکت دینه برای کاهش عوارض سی لاکس، از اسانس رازیانه در فرمولاسیون خود بهره برده است. همچنین در مواردی که اسپاسم و درد شکمی آزاردهنده است، می‌توان از گرایپ واتر شرکت دینه نیز استفاده نمود.

عوارض قرص سی لاکس دینه به ویژه در بیماران مبتلا به کولون تحریک پذیر، دفع مدفوع مایع پس از مصرف است که در چنین مواردی پیشنهاد می‌شود، دوز مصرفی کاهش یابد. علاوه بر این، استفاده‌ی طولانی مدت از دینه سی لاکس، ممکن است باعث ایجاد رنگدانه در مخاط روده شود که معمولاً با قطع مصرف دارو از بین می‌رود. همچنین در طی مصرف قرص دینه برای یبوست ممکن است تغییر رنگ ادرار (زرد یا قرمز قهوه‌ای) رخ دهد که این امر به متابولیت‌‌های سنا باز می‌گردد و از نظر بالینی قابل توجه نیست و مشکلی ندارد.

تاثیر قرص سی لاکس بر قاعدگی

استفاده از سی لاکس در قاعدگی، به دلیل احتمال افزایش تحریکات رحمی و خونریزی بیشتر، توصیه نمی‌شود.

در طب سنتی برخی کشورها، استفاده مکرر از سنا برای القای قاعدگی در موارد احتباس قاعدگی، توصیه می‌شود؛ تاکنون شواهد علمی معتبر برای این کاربرد درمانی، گزارش نشده است. ضمنا با توجه به عوارض مصرف، توصیه می‌گردد از فرآورده‌های حاوی سنا نظیر سی لاکس طولانی مدت استفاده نشود.

قرص سی لاکس در بارداری

مصرف سی لاکس در بارداری توصیه نمی‌شود.

قرص سی لاکس در شیردهی

استفاده از قرص سی لاکس در شیردهی، به علت نبود اطلاعات کافی در مورد ترشح متابولیت‌های گیاه سنا در شیر، مجاز نیست.